Cayla, de pratende pop

16 januari 2017- 

Cayla is een meisjespop die antwoorden geeft op vragen die kinderen haar stellen. De vraag van het kind wordt via een app op de smartphone naar een bedrijf gestuurd, waar de vraag wordt omgezet in een zoekopdracht en een antwoord. Cayla leest daarna dat antwoord hardop voor. Cayla kan dus heel goed luisteren. Misschien wel té goed. Voorlopig is de verkoop van Cayla gestopt nadat uit onderzoek is gebleken dat zij kan worden gebruikt om gesprekken af te luisteren, op afstand via een mobiele telefoon. De kopers van de pop bleken naïef.

Toen ik dit las, moest ik terugdenken aan lesje communicatie van lang geleden. Er is bij communicatie tussen twee mensen altijd een zender en een ontvanger. De zender zegt iets en de ontvanger, die moet horen, luisteren, verstaan, begrijpen en reageren. Daar komt in geval van de pop Cayla dus iets bij. Wat het kind zegt, wordt voorgelegd aan een vreemde computer die de tekst opslaat, analyseert en een antwoord genereert. Wat dat precies betekent in de communicatie tussen kind en speelgoedpop blijft onduidelijk.

Hetzelfde zien we bij gratis apps op onze smartphones. Als we zo’n app downloaden, moeten we altijd eerst de voorwaarden accepteren. Zo niet, dan gaat de installatie op de smartphone niet door. Niemand neemt de moeite om die voorwaarden eerst te lezen: te tijdrovend, te lastig. En dus accepteren we die zonder de risico’s echt te kennen. Eigenlijk is dit dezelfde naïviteit als bij de pop. Het wordt tijd dat we ons realiseren dat technologie steeds complexer wordt. Ook de technologie in een zorginstelling. En dat dat allerlei neveneffecten kan hebben, bijvoorbeeld dat er data kunnen lekken of onderschept kunnen worden. Laat uw dure medische apparaat geen Cayla de pop worden!

Gepubliceerd in de Zorg en Ziekenhuiskrant, editie januari 2017